Testlocatie voor kwelderontwikkeling bij Delfzijl geopend

Bij Delfzijl is op 2 november een testlocatie voor onderzoek naar kwelderontwikkeling geopend. Dit kwelderlandschap is onderdeel van het plan Marconi Buitendijks en is de komende drie jaar een proeftuin. Onderzoekers testen hier in verschillende proefvakken wat de beste manier is om kwelders met bijbehorende natuur te ontwikkelen. Het project is onderdeel van Programma Eems-Dollard 2050 en komt tot stand door een samenwerking tussen de gemeente Delfzijl en kennisconsortium EcoShape. Het Waddenfonds is medefinancier.

Het 15 hectare grote kwelderlandschap is opgedeeld in een aantal proefvakken die verschillen in bodemsamenstelling en aanplant van zeekraal. Projectleider Petra Dankers van EcoShape licht toe: ‘De ondergrond van het kwelderlandschap bestaat uit zand en klei, net als de natuurlijke ondergrond van een kwelder. Om na te gaan welke verhouding van zand en klei het best werkt voor kwelderontwikkeling, hebben we in de proefvakken 5%, 20% of 50% klei in de toplaag van zand bijgemengd.’

Deze winter meten de onderzoekers hoogteveranderingen, ontwikkeling van geulen en erosie- en aanslibbing van de kwelder, om zo de beginsituatie in kaart te brengen. Petra vervolgt: ‘In het voorjaar van 2019 planten de onderzoekers zeekraal in een aantal proefvakken om te kijken of en op welke manier aanplant werkt en hoe de begroeiing van de kwelder tot ontwikkeling komt.’
[tekst loopt door onder afbeelding]

Testlocatie voor kwelderontwikkeling bij Delfzijl geopend
Impressie kustzone Delfzijl. De kwelderlandschap ligt aan de kust voor de windmolens.

Aanvankelijk was het idee om vloeibaar slib bij te mengen, maar dit bleek buitendijks niet praktisch uitvoerbaar. Daarom heeft aannemer Invraplus tot klei ingedroogd slib uit het Eems Dollardgebied over het aangelegde zandbed verspreid. De klei is vervolgens door het zand gemengd met behulp van een diepspitter, een hele uitdaging op een net aangelegd buitendijks zandbed tussen de getijden door.

De gemeente Delfzijl staat voor een aantal uitdagingen. De zeespiegel stijgt en de natuur gaat achteruit door een sliboverschot in het Eems Dollard estuarium en de gemeente wil de aantrekkelijkheid van de stad vergroten. EcoShape maakte daarom een Building with Nature ontwerp voor het kustgebied bij Delfzijl met daarin een strand, een kwelderpark en een kwelderlandschap. De gemeente gaf EcoShape opdracht voor onderzoek naar kwelderontwikkeling op het aangelegde kwelderlandschap. Wethouder Jan Menninga: ‘Met het opleveren van het kwelderlandschap is een belangrijke stap gezet. Steeds beter is te zien hoe de stad weer met de zee en de waddennatuur verbonden gaat worden. We kijken uit naar de resultaten van de onderzoeken van EcoShape.’

De kennis die de onderzoekers ontwikkelen kan toegepast worden op andere plekken in binnen- en buitenland. Petra Dankers: ‘De problematiek in het kustgebied van Delfzijl staat niet op zichzelf. Wereldwijd hebben kustgebieden te maken met de stijging van de zeespiegel en bodemdaling. In Delfzijl bouwen we nu waardevolle kennis en ervaring op met de aanleg van kwelders die kunnen dienen als natuurlijke kustbescherming. De expertise kan op termijn ook andere haven- en deltagebieden helpen om met natuurlijke en gebiedseigen materialen kwelders te ontwikkelen.’

EcoShape is een consortium van waterbouwbedrijven, ingenieursbureaus, kennisinstellingen, NGO’s en overheden dat kennis ontwikkelt over Bouwen met de Natuur in de waterbouw: een nieuwe manier van ontwerpen die de natuur benut waardoor kansen ontstaan voor natuur, economie en maatschappij. Aan dit project bij Marconi werken EcoShape partners Royal HaskoningDHV, Wageningen Marine Research, Arcadis en Deltares samen.