Zandmotor, wetenschap en exportkansen centraal op NatureCoast symposium

Hoe kun je met kennis van de Nederlandse Zandmotor kusterosie in Jamaica tegengaan? En waarom vonden platvissen de Zandmotor tot twee jaar na aanleg juist zo fijn? Het antwoord op deze en andere vragen kwam op 9 mei van de twaalf promovendi en drie postdocs tijdens het NatureCoast congres. Wetenschappers, ingenieurs en beleidsmedewerkers bespraken de eerste uitkomsten van dit wetenschappelijke onderzoeksprogramma naar de Zandmotor.

NatureCoast startte vier jaar geleden onder leiding van inmiddels emeritus hoogleraar Kustwaterbouwkunde Marcel Stive (TU Delft) om inzicht te krijgen in de integrale werking van grote zandversterkingen aan de kust. Onderzoekers vanuit verschillende wetenschapsdisciplines ontwikkelden -met de Zandmotor als ‘Living Lab’- kennis over onder andere morfologie, grondwaterstromen, geochemie, ecologie en bestuurskunde.

Ook brachten ze de exportkansen voor de Zandmotor in kaart. ‘Export’ is geen simpel geval van knippen en plakken van de Nederlandse Zandmotor, maar het exporteren van de opgedane kennis om een kustversterking op maat te ontwerpen voor de lokale situatie. Immers, wat voor Nederland werkt, hoeft niet voor andere landen te werken.

De Zweden hebben bijvoorbeeld niet direct een voorkeur voor zand als kustversterking, zo stelde promovenda Lotte Bontje (TUDelft). Zij onderzocht verhalen over een kustversterking in Zweden en vergeleek die met de verhalen over de Nederlandse Zandmotor. De Zweedse verhalen laten onder andere zien dat het belang de Zweden belang hechten aan natuur, wat hen veel voorzichtiger maakt. Kustversterking met zand is daar geen voor de hand liggende oplossing.

Sluit voor breed gedragen beleid aan bij de denkbeelden van mensen

Voor een belangrijk deel is draagvlak voor een bepaald type kustversterking ook een kwestie van framing, een onderwerp dat Bontje’s mede-promovendus Ewert Aukes (Universiteit Twente) onderzocht. Wil je breed gedragen beleid maken en daarover effectief communiceren, dan moet je aansluiten bij de denkbeelden van mensen die het aangaat.

Een ander voorbeeld kwam van Jaap Flikweert, consultant bij Royal Haskoning DHV. Flikweert werkte samen met de NatureCoast onderzoekers om een ontwerp voor een Britse zandmotor te maken die naar verwachting in 2018 wordt aangelegd. Het ontwerp kwam er niet zonder slag of stoot. ‘Voor Nederlanders is de strijd tegen het water een kwestie van landsbelang, waardoor een Zandmotor er makkelijker komt. In Engeland moet je eerst aantonen dat een Zandmotor de beste oplossing is. En dan moeten landeigenaren vaak ook nog de kosten voor kustverdediging deels zelf betalen, wat niet meehelpt’ aldus Flikweert.

Een derde onderzochte case is het strand van Negril in Jamaica. Op verzoek van lokale hoteleigenaren adviseren postdocs van NatureCoast Arjen Luijendijk (TU Delft) en Alexander van Oudenhoven (Leiden Universiteit) hen sinds 2014 over kustversterking. Luijendijk en van Oudenhoven spraken zich in ieder geval uit tegen de geplande constructie van een stenen golfbreker, die inmiddels van de baan is.

NatureCoast heeft een nieuw soort wetenschapper voortgebracht

Luijendijk en van Oudenhoven werken het komend jaar verder aan de integratie van kennis uit de verschillende wetenschapsdisciplines onder leiding van de nieuwe hoogleraar Kustwaterbouwkunde aan de TU Delft Stefan Aarninkhof.

Het eerste resultaat van deze integratie en interdisciplinaire samenwerking is alvast een feit: ‘NatureCoast heeft een nieuw soort wetenschapper voortgebracht: een die weet hoe de praktijk werkt, over grenzen heen kijkt en kennis uit verschillende disciplines combineert tot verrassende nieuwe inzichten.’ Zo concludeerde Van Oudenhoven ter afsluiting van het symposium.

NatureCoast is gefinancierd door NWO, EcoShape en anderen. De universiteiten van Delft, Wageningen, Twente, Utrecht, Leiden, NIOZ en Vrije Universiteit Amsterdam werkten samen aan het project.

Contact:

Medewerkers 1
Carrie de Wilde
Communicatieadviseur
[email protected]